Tục thách cưới là gì?
Tục thách cưới là một phong tục cổ xưa trong văn hoá cưới xin truyền thống của người Việt. Ngày xưa, để có thể lấy được vợ thì gia đình trai phải đáp ứng các yêu cầu về sính lễ do gia đình gái đặt ra. Nếu không đáp ứng đủ các yêu cầu trên thì gia đình gái sẽ từ chối cưới.
Lễ ăn hỏi, gia đình nhà gái yêu cầu gia đình trai mang theo số lượng lễ vật nhất định đến nhà gái. Tuỳ thuộc vào điều kiện tài chính của gia đình trai, hai bên sẽ thoả thuận hoặc giảm bớt số lượng lễ vật. Sau khi đạt được thoả thuận, gia đình trai sẽ mang sang nhà gái theo số lượng và chủng loại lễ vật đã thoả thuận.
Trong lễ cưới, sự trao đổi lễ vật không chỉ đơn thuần là một nghi thức, mà còn bày tỏ lòng kính trọng và lòng biết ơn của gia đình trai với gia đình nhà gái và cũng thể hiện khả năng chăm lo và bảo đảm hạnh phúc cô dâu trong tương lai. Đó là một phần quan trọng trong lễ cưới truyền thống Việt Nam và có ý nghĩa to lớn đối với việc xây dựng tình đoàn kết gia đình và phát huy truyền thống văn hoá Việt Nam.
| Xem thêm: Của Hồi Môn Là Gì? Nguồn Gốc Ý Nghĩa Của Hồi Môn Trong Ngày Cưới.
Ý nghĩa của tục thách cưới.
Theo phong tục truyền thống Việt Nam, đám hỏi được tổ chức trước khi việc kết hôn được đồng ý bởi cả hai bên và nhận được sự chấp thuận từ gia đình hai gia đình. Hai gia đình sẽ cùng nhau ngồi lại để bàn bạc và thảo luận về việc tổ chức lễ cưới cho đôi trẻ.
Trong lúc này, gia đình của cô dâu có quyền thách cưới gia đình chú rể bằng cách đưa ra những yêu cầu về lễ vật cưới và một số vật phẩm có giá trị cao, nhằm đánh giá sự thành thật và lòng của chú rể đối với cô dâu, cũng như xác nhận liệu gia đình chú rể có đủ tiêu chuẩn để tiến hành lễ cưới hay không.
Sính lễ cưới sau đó sẽ được gia đình chú rể mang đến nhà cô dâu trong lễ ăn hỏi (có thể được gọi là lễ nạp tài). Hành động này tượng trưng cho sự đồng ý và sự chấp thuận từ hai gia đình. Đồng thời, nghi thức này cũng mang ý nghĩa chúc phúc đến đôi vợ chồng trẻ. Chú rể sẽ truyền đạt tình cảm của mình thông qua các mâm tráp lễ, biểu thị mong muốn rước cô dâu về và xây dựng một gia đình hạnh phúc.
Phong tục thách cưới thời xưa.
Trước đây, quyền tự do yêu đương không được tôn trọng. Vì thời đó chưa có luật hôn nhân và gia đình nên tập quán xét hỏi tội danh trở thành một quy định hạn chế, ràng buộc các cặp đôi yêu nhau không muốn kết hôn.
Nguyên nhân là do nhà gái đòi hỏi quá cao so với lễ vật cưới của nhà trai. Vì vậy, chú rể và nhà trai không thể chịu đựng được và quyết định tạm dừng việc cưới xin.
Thành thật mà nói, hủy hôn là điều tồi tệ nhất đối với thân phận của người con gái. Bởi cho dù cuộc hôn nhân bị tuyên bố vô hiệu, người con gái vẫn mang tiếng lấy chồng cả đời, dù sao cũng khiến những chàng trai khác cảm thấy xấu hổ, xui xẻo, đây là số phận.
Hơn nữa, yêu cầu của một số nhà gái quá cao, vì nhà trai muốn gả con dâu cho con nên họ phải đi vay mượn để sắm đủ phù dâu. Sau đám cưới, số tiền đã vay phải trả, chính cô dâu chú rể là người phải trả. Nợ nần hôn nhân dẫn đến cãi vã, bất hòa trong hôn nhân.
Lễ vật thách cưới gồm những gì?
Trong quá khứ, lễ vật thách cưới của nhà gái bao gồm nhiều loại đồ khác nhau. Thông thường, các lễ vật này gồm:
Trầu cau: Biểu tượng của tình yêu và hạnh phúc trong cuộc sống hôn nhân.
Gạo nếp: Mang ý nghĩa của sự sung túc và thịnh vượng trong gia đình.
Gà vịt: Biểu tượng của tình yêu và sự hòa hợp trong mối quan hệ hôn nhân.
Trâu bò: Đại diện cho sự giàu có và sức mạnh.
Quần áo, nón dép: Biểu thị sự chu đáo và sẵn lòng chăm sóc của gia đình chú rể đối với cô dâu.
Rượu trà: Tượng trưng cho sự mở lòng, chân thành và sự giao hòa giữa hai gia đình.
Bánh trái: Thể hiện sự đoàn kết và hạnh phúc trong cuộc sống hôn nhân.
Nữ trang: Món quà quý giá như vòng cổ, nhẫn, hoặc dây chuyền để tôn trọng và quan tâm đến cô dâu.
Tiền mặt: Đánh giá sự thành thật và sẵn lòng của chú rể trong việc xây dựng gia đình và chăm sóc cô dâu.
Hiện nay, lễ vật thách cưới thường được đặt trên mâm quả hoặc tráp phủ vải đỏ và mang sang nhà gái. Mặc dù có một số khác biệt tùy theo vùng miền, nhưng các lễ vật vẫn bao gồm trầu cau, bánh phu thê, các loại trái cây và cũng có sự thay đổi với bộ nữ trang và tiền nạp tài cho nhà gái.
| Xem thêm:Lễ Lên Đèn Là Gì? Nét Đặc Trưng Trong Phong Tục Cưới Hỏi Miền Nam.
Khi ly hôn, nhà gái có cần trả lại sính lễ cưới hỏi của nhà trai không?
Theo Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015. Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên. Theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho; không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.
Việc tặng sính lễ khi cưới hỏi, theo khía cạnh pháp lý được coi là hợp đồng tặng cho tài sản. Như vậy, nhà gái không phải trả lại đồ sính lễ.